در این تحقیق میزان عنصر سلنیوم در گندم مصرفی مردم کاشان با استفاده از روش فعالسازی نوترونی (Neutron Activation Analysis) در راکتور مینیاتوری اصفهان تعیین گردید. با توجه به امکان انتقال سریع نمونه از راکتور جهت اندازه گیری طیف ایزتوپ های Se77 با نیمه-عمر کوتاه (17.4 ثانیه) استفاده شد. ابتدا مقادیر اندازه گیری شده با استانداردهای(B06 Wheat Flour NBS-1567a, B12 Hard Red Spring Wheat Flour RM-8437, B18 Bovine Liver NIST-1577b) مقایسه شده اند. نتایج نشان می دهد که کم ترین مقدار سلنیوم موجود در نمونه های مورد آزمایش مربوط به نمونه وارداتی قرمز با مقدار کمتر از 0.07 میلی گرم در کیلوگرم (کمترین مقدار قابل اندازه گیری) و بیش ترین مقدار مربوط به میانگین داخلی با مقدار 0.35±0.06 میلی گرم در کیلوگرم می باشد.

زمینه و هدف: برای انجام موفقیت آمیز نوترون درمانی با بور (Boron) ابتدا به یک چشمه نوترون مناسب احتیاج است که نوترون های مورد نیاز ما را تامین کند. در اکثر مراکزی که از این روش برای درمان استفاده می کنند، چشمه نوترون یک رآکتور است که با توجه به خصوصیات رآکتور، نوترون های مناسب در آنجا بسیار زیاد است. پرهزینه بودن ساخت یک مرکز (BNCT: Boron Neutron Capture Therapy) با استفاده از رآکتور باعث شد که محققان به دنبال چشمه های دیگر بروند. در این مقاله ما با بررسی چشمه نوترونی Am-Be و با استفاده از تکنیک فیلتر نوترونی و استفاده از کندکننده های مناسب باریکه نوترونی را ایجاد کردیم. از مزایای استفاده از چشمه نوترونی Am-Be می توان ارزان بودن، قابلیت حمل و نقل آسان و داشتن ابعاد کوچک را نام برد و به شیوه بسیار راحتی می توان آن را حفاظ سازی نمود. بنابراین با بررسی چشمه های نوترونی رادیوایزوتوپی، از جمله چشمه نوترونی Am-Be، می توان امکان بررسی چنین چشمه های نوترونی را در آزمایشات نوترون تراپی با بور فراهم کرد. امید است با بررسی ها و مطالعات بیشتر به نتیجه مطلوبی دست یافت.روش کار: با بررسی و شناسایی مواد مختلفی مانند اکسید آلومین (Alumina Oxide)، گرافیت (Graphite) به عنوان کندکننده و کادمیوم (Cadmium) و تیتانیوم (Titanium) به عنوان مواد جاذب در فیلتر نوترونی مورد استفاده قرار گرفته اند. فیلتر نوترونی طراحی شده در این تحقیق از دو قسمت تشکیل می شود، قسمت اول شامل یک کندکننده با پراکنندگی بالا و درصد جذب بسیار پایین و قسمت دوم فیلتر متشکل از مواد جاذب نوترون می باشد و باعث می شود که این نوترون ها در یک انرژی معین تک انرژی شوند. با بررسی ها و مطالعات بیشتر بر این تحقیق و طراحی هادی های نوترونی مناسب برای افزایش شار نوترونی می توان از این تحقیق به عنوان شروع یک پروژه مهم در زمینه درمان غده های سرطانی با استفاده از نوترون درمانی با بور، استفاده کرد. این مطالعات و بررسی ها با استفاده از روش مونت کارلو و کد MCNP4C (Mount Carlo N-Particle) شبیه سازی شده اند و لازم به ذکر است که در تمام محاسبات، خطای محاسبه شده توسط کد MCNP4C کمتر از 5 درصد می باشد که خطای قابل قبولی است.یافته ها: با توجه به داده های به دست آمده از اجرای کد MCNP4C، در انرژی 1 keV قله ای به دست آمده که سطح زیر آن شدت نوترون ها را که برابر2.22×105 n/cm2.s  با خطای 0.0065 می باشد، نشان می دهد. شدت به دست آمده را می توان در قدرت چشمه که برابر 108 n/cm2.s است ضرب کرد تا شدت کل نوترون ها را در 1 cm2 به دست آورد. برای به دست آوردن شدت کل نوترون ها باید شدت کل در 1 cm2را در مساحت کل فیلتر نوترونی ضرب کرد و لذا شدت کل نوترون برابر6.29×106 n/s با خطای 0.03% به دست آمده است. از آنجا که شدت نوترون های مورد نیاز برای انجام آزمایشات BNCT برابر 5×108 n/cm2.s می باشد، می توان با استفاده از روش های مختلف و طراحی هادی ها و منعکس کننده های نوترونی مناسب، این شار نوترونی را تامین کرد.نتیجه گیری: در این مقاله با شبیه سازی چشمه نوترونی Am-Be امکان استفاده از چشمه های نوترونی رادیوایزوتوپی در نوترون درمانی با بور مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به خصوصیات چشمه های رادیوایزوتوپی (ارزان بودن، قابلیت حمل و نقل آسان، در دسترس بودن و ابعاد کوچک)، مطالعات بیشتر در این زمینه می تواند بسیاری از مشکلاتی که برای چشمه های نوترونی رآکتور وجود دارند را برطرف سازد. البته با کامل شدن این شبیه سازی می توان به عملی شدن آن در ایران و درمان بیماران امیدوار بود.

با توجه به قرار گرفتن بخش وسیعی از کشورمان در محدوده کمربند عنصر ید، تعیین مقدار این عنصر در برنامه غذایی روزانه مردم می تواند اولین و موثرترین گام در راستای پیشگیری و درمان برخی بیماریها نظیر گواتر تلقی گردد. از آنجاییکه تعیین مقدار برخی از عناصر کم مقدار درنمونه های مواد غذایی با روشهای معمولی تجزیه ای به طور دقیق امکانپذیر نمی باشد(1). جهت رفع این محدودیت و دسترسی به حد تشخیص پایین تر ، از روش تجزیه به طریق فعالسازی نوترونی استفاده شد. حضور عناصری نظیر آلومینیوم ، منگنز ، کلرو سدیم که دارای سطح مقطع جذب بالایی نسبت به نوترونهای حرارتی می باشند مانع اندازه گیری مقادیر بسیار کم بعضی از عناصر از جمله ید می گردند بهمین دلیل در این کار تحقیقی بمنظور افزایش حساسیت روش از نوترونهای فوق حرارتی استفاده شد. میزان عنصر ید در نمونه های مورد آزمایش متفاوت بوده و در حالیکه برنج حسنی شمال دارای بیشترین مقدار ید (493±187.6-ppb) می باشد، نمونه لنجان کمترین مقدار (30ppb>) رانشان می دهد.